-
1 życie
-a; ntlife; (pot: utrzymanie, wyżywienie) living, living costsżycie osobiste — personal lub private life
życie wieczne — REL eternal life
* * *n.1. ( stan organizmu) life; życie zwierząt/roślin/człowieka animal/plant/human life; życie płodowe fetal life; budzić się do życia (np. o roślinach, opowiadaniu) come to life; życie ledwie się w nim kołacze l. nie pozostało mu wiele życia he is not long for this world.2. (= istnienie, egzystencja) life; ciężkie/łatwe l. lekkie życie hard/easy life; warunki życia living conditions; dawać komuś miesiąc życia (= rokować) give sb a month to live; narażać życie risk one's life; z narażeniem życia at the risk of one's life; uratować komuś życie save sb's life; pierwszy raz w życiu for the first time in one's life; życie intymne love life; życie osobiste l. prywatne private life; życie naukowe scientific life; życie kulturalne cultural life; życie seksualne sexual life; jedwabne życie charmed life l. existence, the good life; kawał życia plenty of time ( of one's life); wstępować na nową drogę życia embark on a new career; jesień życia the autumn of one's life; wiosna życia the spring of one's life; ubezpieczenie na życie life insurance; życie wieczne rel. eternal life; życie pozagrobowe rel. afterlife; życie po śmierci life after death; życie na pełnych obrotach life in the fast lane; życie nocne nightlife; życie to nie bajka life is not a bed of roses; sprawa życia i śmierci a matter of life and death; pan życia i śmierci master of life and death; szkoła życia school of life; walka na śmierć i życie life-and-death struggle, mortal combat; historia wzięta z życia true-life story; do końca życia as long as I live; póki życia as long as life endures; zbliżać się do kresu życia be nearing one's end; za życia in l. during one's lifetime; patrzeć serio na życie treat one's life seriously; być nie do życia be lifeless, be dog-tired; dać znak życia give signs of life; nie dawać znaku życia give no signs of life; darować komuś życie spare sb l. sb's life; kochać kogoś/coś nad życie love sb/sth more than life itself; odebrać komuś życie take sb's life; targnąć się na swoje życie l. odebrać sobie życie take one's life; powołać do życia call into existence; pozostać przy życiu remain alive; pożegnać się z życiem meet one's death l. end; mieć własne życie have a life of one's own; ujść z życiem escape with one's life; utrzymać przy życiu keep alive; usunąć się z czyjegoś życia withdraw from sb's life; używać życia live it up; wchodzić w życie come into force l. effect; wcielać coś w życie put sth into effect; rozpoczynać nowe życie start l. get a new life; turn over a new leaf; get a new lease of life; zakończyć życie end one's life; zatruwać komuś życie be the bane of sb's life; zrobić komuś z życia piekło make sb's life hell; złamać komuś życie ruin sb's life; czyjeś życie wisi na włosku sb's life is hanging by a hair's breadth; dać komuś życie give birth to sb; towarzysz/-ka życia life's companion; składać życie w ofierze sacrifice one's life; poświęcić l. oddać za kogoś/coś życie lay down l. give one's life for sb/sth; poświęcić (swoje) życie komuś/czemuś dedicate one's life to sb/sth; cudem ujść z życiem have a close shave; prowadzić podwójne/cnotliwe/normalne życie live a double/virtuous/normal life; pieskie życie dog's life; rajskie życie the life of Riley; samo życie! that's life!; uciekaj, jeśli ci życie miłe! run for your life!; run for dear life!; życie jak w Madrycie żart. the life of Riley; drogo sprzedać życie sell one's life dearly; miłość czyjegoś życia (= ukochana osoba; t. przen. = pasja) the love of sb's life l. of a lifetime; o mało (co) nie stracić życia come near losing one's life; przez resztę życia for the rest of one's life; człowiek uczy się przez całe życie you l. we live and learn; ustawić kogoś na całe życie set sb up for life; i to ma być życie! przen. what a life!; życie ci ucieka life is passing you by; życie musi toczyć się dalej the show must go on.3. (= energia życiowa, temperament) life, vigor; Br. vigour; on jest bez życia he's lifeless; z życiem with vigour; nabierać życia (o opowieści, filmie) come to life; tchnąć w coś nowe życie breathe new life into sth; żyć pełnią życia live one's life to the full; nigdy w życiu! not on my l. your life!; wystraszyłem się jak nigdy w życiu I was scared half to death.4. (= ruch) activity; tętnić życiem teem with activity.5. pot. (= utrzymanie, wyżywienie) living; środki do życia means of subsistence; brak środków do życia destitution; być bez środków do życia be down at heel; życie ponad stan life beyond one's means; zarabiać na życie earn one's living l. keep; jak on zarabia na życie? what does he do for a living?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > życie
-
2 życie
życie [ʒɨʨ̑ɛ] nturatować komuś \życie jdm das Leben rettentryb życia Lebensweise f\życie osobiste Privatleben nt\życie seksualne Sexualleben nt\życie publiczne öffentliches Leben\życie wieczne rel das ewige Lebenubezpieczenie na \życie Lebensversicherung fstaruszek pełen życia alter Mann m voller Lebenulica tętni \życiem die Straße pulsiert vor Leben\życie nocne Nachtleben ntzarabiać na \życie seinen Lebensunterhalt verdienenbyć bez środków do życia mittellos sein4) kwestia życia i śmierci eine Frage von Leben und Todszkoła życia Lebensschule fwalka na śmierć i \życie ein Kampf auf Leben und Todnie dawać znaku życia ( nie ruszać się) kein Lebenszeichen von sich geben; ( nie odzywać się) sich +akk nicht melden, von sich +dat nicht hören lassenpoświęcić za kogoś/coś \życie für jdn/etw sein Leben opfernwprowadzić coś w \życie etw verwirklichen, etw realisierennigdy w życiu! nie im Leben!z \życiem lebendig, schwungvollsamo \życie mitten aus dem Leben gegriffen -
3 śmierć
- ci; fskazywać (skazać perf) kogoś na śmierć — to sentence sb to death
kara śmierci — capital punishment, the death penalty
zagłodzić się ( perf) na śmierć — to starve o.s. to death
na śmierć zapomniałem — pot I clean forgot (pot)
* * *f.1. (= zgon) death; śmierć biologiczna biological death; śmierć głodowa starvation, death of starvation; śmierć kliniczna clinical death; śmierć naturalna natural death; umrzeć naturalną śmiercią die of natural causes, die a natural death; śmierć mózgu brain death; śmierć męczeńska martyrdom; umrzeć śmiercią męczeńską die the death of a martyr; śmierć samobójcza suicidal death; śmierć z przyczyn naturalnych death of natural causes; śmierć tragiczna (w wypadku, wskutek morderstwa) violent death; zginąć śmiercią tragiczną die a violent death; nagła śmierć sudden death; przedwczesna śmierć premature death; anioł śmierci angel of death; cela śmierci death row, death house; kara śmierci capital punishment, death penalty; obóz śmierci death camp; rocznica śmierci anniversary of death, deathday; szwadron śmierci death squad; bliski śmierci close to death, nearing death; pod groźbą śmierci under pain of death; otrzeć się o śmierć have a brush with death; oszukać śmierć cheat death; podpisać na siebie wyrok śmierci sign one's own death warrant; ponieść śmierć be killed; ujść śmierci escape death; wykrwawić się na śmierć bleed to death; wystraszyć kogoś na śmierć scare the living daylights out of sb; zanudzić kogoś na śmierć bore sb stiff; zatłuc na śmierć beat to death; sprawa życia i śmierci matter of life and death; pan życia i śmierci master of life and death, lord of life and death; walka na śmierć i życie life and death struggle, mortal combat; aż do śmierci to one's dying day; ( w przysiędze małżeńskiej) till death do us part; na łożu śmierci on one's deathbed; raz kozie śmierć a man can die but once; come what may!; na śmierć zapomniałem I clean forgot; nie wybaczę ci tego aż do śmierci I won't forgive you to my dying day; grozi ci śmierć you're in danger of death.2. (= kościotrup z kosą) Death, the grim reaper; taniec śmierci sztuka dance of death, danse macabre.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > śmierć
-
4 życi|e
n sgt 1. (proces) life- życie na ziemi life on earth- poszukiwanie form życia w kosmosie the search for life forms in the universe- wiosną budzi się życie in spring everything comes to life2. (egzystencja) life- uratować komuś życie to save sb’s life- zamach na życie cara an attempt on the tsar’s life- pożegnać się a. rozstać się z życiem to depart this life- odebrać sobie życie to take one’s (own) life- stracić życie to lose one’s life- jej syn przypłacił to życiem her son paid for it with his life- ujść z życiem to escape with one’s life- ten błąd kosztował ją życie that mistake cost her her life- oddać za kogoś/coś życie to lay down a. give one’s life for sb/sth książk.- pozostawać przy życiu to remain alive- lekarze utrzymywali pacjenta przy życiu przez dwie doby the doctors managed to keep the patient alive for two days- tylko praca trzyma go przy życiu work is the only thing that keeps him going pot. a. keeps him alive- nieliczni pasażerowie pozostali przy życiu the few surviving passengers3. (okres od narodzin do śmierci) life, lifetime- nigdy w życiu nie widziałam czegoś takiego I’ve never seen anything like it (in my life)- już za życia był postacią legendarną he was a legend in his own lifetime- za życia babci to było nie do pomyślenia it was unthinkable in grandma’s time- kalendarium życia poety significant dates in the poet’s life- całe swoje dorosłe życie spędził w tym mieście he spent his entire adult life in this town- cieszyć się życiem to enjoy life- używać życia to live life to the full- ułożyć sobie życie na nowo to make a new life for oneself- nadawać sens czyjemuś życiu to give sb’s life meaning- styl życia a lifestyle, a way of life- szkoła przystosowuje dzieci do życia the purpose of a school is to adjust children to social life- życie duchowe/seksualne/zawodowe sb’s spiritual/sex/working life- wtrącać się w czyjeś życie to interfere in sb’s affairs a. life- urządzić sobie życie to arrange one’s life- mieć łatwe/trudne życie to have an easy/a hard life- życie go nie rozpieszcza his life is not all roses4. (utrzymanie) living- zarabiać na życie to earn a living, to make one’s living- zarabia na życie malowaniem portretów he makes his living painting portraits- poziom życia the standard of living, living standards- ludzie pozbawieni środków do życia people deprived of a means of livelihood- ledwo mu starcza na życie he barely has enough to live on- życie w stolicy jest bardzo drogie life in the capital is very expensive- pieniądze na życie housekeeping (money)5. (rzeczywistość) (real) life- tak jest w teorii, ale nie w życiu that’s how it is in theory, but not in practice a. real life- zupełnie nie zna życia he’s totally inexperienced- historia z życia wzięta a true-life story6. (witalność) life, energy- być pełnym życia to be full of life a. vigour- tryskać życiem to be bursting with energy- z życiem, panowie! look lively, men! pot.7. (ruch) life- miasto od świtu tętni a. kipi życiem the city pulsates with life from the crack of dawn- po latach zastoju życie budzi się w tutejszych miasteczkach after years of stagnation the local villages are coming (back) to life8. (środowisko) life- poznać życie mieszkańców/szlachty to learn about the life of the locals/nobility- życie publiczne/społeczne/kulturalne public/social/cultural life9 (funkcjonowanie) life- średni czas życia samochodu the average life of a car- państwo nie może utrzymywać przy życiu nierentownych przedsiębiorstw the state can’t keep unprofitable companies alive- □ nocne życie miasta the city’s nightlife- życie intymne sb’s love life- życie osobiste a. prywatne private life- życie wieczne Relig. eternal a. everlasting life- brać życie lekko to be light-hearted- brać życie na serio a. patrzeć poważnie na życie to take life seriously- być bez życia to be lifeless- być czyimś życiem książk. to be sb’s life- być nie do życia (być słabym) to be half dead a. more dead than alive; (być niezaradnym) to not be cut out for this life a. world; (o mieście) to be impossible a. hard to live in- dać komuś życie książk. to give sb the gift of life- dać znak życia (napisać list) to drop a line- darować komuś życie książk. to spare sb’s life- jeśli ci życie miłe książk. if you value your life- w szkole nie miał życia, koledzy go szykanowali pot. he had a hard a. tough time at school, he was bullied all the time- mężczyzna/kobieta mojego życia the man/woman in my life- mieć święte życie to live a. lead the life of Riley pot.- mieć własne życie to have a life of one’s own, to live one’s own life- ma życie usłane różami his life is a bed of roses- nie zaznać a. zakosztować życia to not taste life- póki życia przest. until a. to the end of one’s days- przypłacić a. okupić coś życiem książk. to pay for sth with one’s life, to lay down a. give one’s life for sth- samo życie that’s life, such is life- sprawa a. kwestia życia i śmierci a matter of life and death- szkoła życia książk. school of hard knocks- tchnąć w coś życie książk. to breathe (new) life into sth- usunąć się z czyjegoś życia książk. to part company with sb- wchodzić w życie [młodzież, nastolatek] to leave home; [ustawa, przepis] to come into a. to take effect- wprowadzić a. wcielić coś w życie to bring a. put sth into effect- złamać sobie/komuś życie to make one’s/sb’s life a misery- życie się ledwie w nim kołacze he’s ready to give up the ghostThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > życi|e
-
5 śmierć
сущ.• кончина• смерть* * *смертьorkan, tornado, trąba powietrzna смерч* * *śmier|ć♀ смерть;\śmierć gwałtowna, naturalna насильственная, естественная смерть; wyrok \śmierćci смертный приговор; ● \śmierć cywilna гражданская смерть; bój (walka) na \śmierć i życie бой (борьба) не на жизнь (живот), а на смерть; sprawa (zagadnienie, kwestia) życia i \śmierćci вопрос жизни и(или|ćмерти
* * *жśmierć gwałtowna, naturalna — наси́льственная, есте́ственная смерть
- bój na śmierć i życiewyrok śmierci — сме́ртный пригово́р
- walka na śmierć i życie
- sprawa życia i śmierci
- zagadnienie życia i śmierci
- kwestia życia i śmierci -
6 Leben
Leben <-s, -> ntam \Leben sein żyćein glückliches \Leben führen wieść szczęśliwe życiejdm das \Leben retten ratować [ perf u-] komuś życiemit dem \Leben davonkommen ujść z życiem[bei einem Unfall] ums \Leben kommen stracić życie [w wypadku]2) (\Lebensbedingungen) życie ntjdm/sich das \Leben schwer machen utrudniać komuś/sobie życiezeit meines/seines/... \Lebens za mojego/jego/... życia3) das ewige \Leben życie wieczne [o pozagrobowe]nie im \Leben nigdy w życiudas öffentliche \Leben życie publicznees geht um \Leben und Tod to sprawa życia i śmiercium sein \Leben laufen walczyć o życieetw ins \Leben rufen powoływać [ perf powołać] coś do życiasich [mühsam] durchs \Leben schlagen [zawzięcie] walczyć o swoją pozycję w życiu -
7 stracić
глаг.• губить• затерять• лишать• лишаться• лишить• лишиться• недослышать• потерять• прозевать• проиграть• проигрывать• промахнуться• терять• утерять• утратить* * *strac|ić\stracićę, \stracićony сов. 1. kogo-co потерять кого- что, лишиться чего;\stracić czas потерять время; \stracić chęć потерять охоту (желание); расхотеть;
\stracić wiarę w kogoś, coś (zaufanie do kogoś, czegoś) извериться в ком-л., чём-л.;\stracić przytomność лишиться чувств;
потерять сознание;\stracić życie погибнуть;
2. растратить, промотать;\stracić pieniądze растратить деньги;
3. (wykonać wyrok śmierci) казнить;● \stracić głowę потерять голову; \stracić z oczu потерять из виду;
\stracić serce do kogoś, czegoś разлюбить кого-л., что-л.; разочароваться в ком-л., чём-л.;\stracić na sile ослабеть;
ktoś \stracićił władzę w rękach у кого-л. отнялись руки;nic nie \stracićił na dowcipie он всё так же остроумен
* * *stracę, stracony сов.stracić czas — потеря́ть вре́мя
stracić chęć — потеря́ть охо́ту (жела́ние); расхоте́ть
stracić wiarę w kogoś, coś (zaufanie do kogoś, czegoś) — изве́риться в ко́м-л., чём-л.
stracić przytomność — лиш́иться чувств; потеря́ть созна́ние
stracić życie — поги́бнуть
2) растра́тить, промота́тьstracić pieniądze — растра́тить де́ньги
3) ( wykonać wyrok śmierci) казни́ть•- stracić z oczu
- stracić serce do kogoś, czegoś
- stracić na sile
- ktoś stracił władzę w rękach
- nic nie stracił na dowcipie -
8 śmierć
śmierć [ɕmjɛrʨ̑] fponieść \śmierć ums Leben kommen, umkommenumrzeć śmiercią naturalną eines natürlichen Todes sterbenskazywać kogoś na \śmierć jdn zum Tode verurteilenwyrok śmierci Todesurteil ntkara śmierci Todesstrafe f2) ( wyobrażenie)taniec śmierci Totentanz mwalczyć na \śmierć i życie auf Leben und Tod kämpfen, bis zum letzten Blutstropfen kämpfendopóki \śmierć nas nie rozłączy bis dass der Tod uns scheidetzapracować się na \śmierć sich +akk zu Tode schuften ( fam) -
9 tracić
глаг.• губить• затерять• лишать• лишаться• недослышать• потерять• проиграть• проигрывать• терять• тратить• утерять• утратить* * *1) (cechę, wartość) утрачивать2) tracić (gubić, pozbawiać się itp.) терять3) tracić (np. okazję) упускать4) tracić (np. życie) лишаться5) tracić (w czyichś oczach) снижаться6) tracić (wykonywać egzekucję) казнить7) tracić (marnotrawić) тратить (зря)wydawać (pieniądze) тратить (деньги)* * *trac|ić\tracićę, \tracići, \tracićony несов. 1. терять (лишаться);\tracić czas терять время; \tracić na wadze терять в весе (вес); \tracić na sile слабеть, слабнуть; \tracić pieniądze растрачивать (тратить) деньги; \tracić grunt pod nogami терять почву под ногами;
2. (wykonywać wyrok śmierci na kimś) казнить* * *tracę, traci, tracony несов.1) теря́ть ( лишаться)tracić czas — теря́ть вре́мя
tracić na wadze — теря́ть в весе́ ( вес)
tracić na sile — слабе́ть, сла́бнуть
tracić pieniądze — растра́чивать (тра́тить) де́ньги
tracić grunt pod nogami — теря́ть по́чву под нога́ми
2) ( wykonywać wyrok śmierci na kimś) казни́ть -
10 śmier|ć
f zw. sg 1. (zgon) death- śmierć z głodu/pragnienia/wyczerpania/wycieńczenia death from starvation/thirst/exhaustion/emaciation- zamarznąć na śmierć to freeze to death- jeśli nie uwolnimy zakładników, czeka ich śmierć z ręki terrorystów if we don’t free the hostages they will die at the hands of the terrorists- zginąć śmiercią bohatera/męczeńską to die a hero’s/martyr’s death- zapić się/zaharować się na śmierć to drink/work oneself to death- pobić kogoś na śmierć to beat sb to death- przyjaźń na śmierć i życie przen. a lifelong friendship- aż do śmierci for the rest of one’s life- na śmierć zapomniałam! pot. I clean forgot!- blady jak śmierć as white as a sheet- za zabójstwo policjanta grozi śmierć death is the penalty for killing a police officer- śmierć przez rozstrzelanie/powieszenie/na krześle elektrycznym death by firing squad/hanging/electrocution- kara śmierci Prawo the death penalty, capital punishment2. przen. (koniec) death- wynalezienie płyty kompaktowej spowodowało śmierć gramofonu the CD led to the extinction of the record player- śmierć zdrajcom! death to traitors!3. Szt. (postać ludzkiego szkieletu z kosą) death, the Grim Reaper- □ czarna śmierć przest. the Black Death- nienaturalna śmierć unnatural death- śmierć cywilna przest. civil death- śmierć kliniczna Med. clinical death- śmierć naturalna Med. natural death, death from natural causes- śmierć polityczna książk. the end of one’s political career- śmierć tragiczna książk. tragic death■ iść a. pójść na śmierć to go to one’s (almost certain) death- ponieść śmierć książk. to perish- wielu młodych ludzi poniosło śmierć na wojnie many young people perished in the war- śmierć zabrała kogoś książk., euf. death has taken sb from us- nie wiadomo, kogo z nas pierwszego śmierć zabierze who knows which of us will be the first to go- walczyć ze śmiercią to fight for one’s life- zadać komuś śmierć książk. to kill sb- znaleźć śmierć książk. to find deathThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > śmier|ć
-
11 nad
Ⅰ praep. 1. (powyżej) over, above- nad kimś/czymś [znajdować się] over a. above sb/sth- nad głównym wejściem over a. above the main entrance- łuna nad miastem a glow over the city- 1500 metrów nad poziomem morza 1,500 metres above sea level- miał siniak nad lewym okiem he had a bruise over a. above his left eye- mieszkali nad sklepem they lived over a. above the shop- rano nad miastem przeszła burza a storm broke over the city in the morning- tumany kurzu unosiły się nad drogą clouds of dust rose over the road- piłka przeleciała wysoko nad poprzeczką the ball went high over the bar- pochylić się nad kimś/czymś to lean a. bend over sb/sth- pochyliła się nad kołyską she leaned a. bent over the cot- pochylali się nad mapą they were bending over a map- nad coś [kierować się] over a. above sth- balon wzbił się nad chmury the balloon soared up above the clouds- myśliwce nadleciały nad miasto fighter planes flew over the city2. (w pobliżu) nad Wisłą/Bałtykiem on the Vistula/the Baltic- Wiedeń leży nad Dunajem Vienna lies on the Danube- kupili dom nad jeziorem they bought a house on a. by a lake- opalali się nad rzeką they were sunbathing by the river- spacer nad brzegiem rzeki/Sekwany a walk along a. by the riverside/along the Seine- nad coś [kierować się] to sth- pojechać nad morze to go to the seaside- pójść na spacer nad jezioro to take a walk to the lake- wycieczka nad Wigry a trip to Lake Wigry3. (wskazuje na podporządkowanie) over- być a. stać nad kimś to be over sb- nad sobą miał dyrektora finansowego above him he had the financial director- kontrola nad czymś control over a. of sth- mieć nadzór nad czymś to supervise sth, to have control over sth- sprawować władzę nad czymś to exercise authority a. power over sth- przewaga nad kimś/czymś superiority a. the advantage over sb/sth- opieka nad ludźmi w podeszłym wieku care of the elderly4. (wskazuje na temat) on, about (czymś sth)- dyskusja nad budżetem discussion on a. about the budget- dyskutowali nad projektem uchwały they were discussing the (draft) bill- praca nad czymś work on a. at sth- pracować nad planami budynku to work on the design of a building- rozmyślać nad czymś to ponder on a. over sth- medytować nad czymś to meditate on a. upon sth- siedzieć nad książką to pore over a book- ślęczeć nad lekcjami to slog away at one’s homework pot.5. (z określeniami wyrażającymi uczucia) at, for, over- ich zachwyt nad jego obrazami their delight over his paintings- użalić się nad kimś to feel sorry for sb, to pity sb- użalać się nad sobą a. nad własnym losem to feel sorry for oneself pot., pejor.; to bemoan one’s lot książk., żart.- znęcać się nad kimś to torment sb- zlituj się nade mną/nad nim have mercy on me/him6. (tuż przed) (just) before- nad ranem/wieczorem (just) before dawn a. daybreak/dusk a. nightfall7. książk. (bardziej niż) than- nic straszniejszego nad wojnę nothing more terrible than war- cóż piękniejszego nad miłość what can be more beautiful than love?- kochać kogoś nad życie to love sb more than life itself- nad wszystkie rozrywki uwielbiał kino of all pastimes he adored the cinema more than anything else- praca nad siły superhuman work- poeta nad poetami a towering poet- przebój nad przeboje an all-time hit- skandal nad skandale a scandal to end all scandals- łotr nad łotrami an arch-villain; a consummate villain książk.- nade wszystko above all (else), more than anything (else)- nade wszystko cenił spokój he valued peace and quiet more than anything a. above all else- była sławna, bogata, a nade wszystko urodziwa she was famous, rich, and, above all, good-lookingⅡ nad- w wyrazach złożonych (wskazujące na wyższy stopień) nadkomisarz chief superintendent GB- nadczułość hypersensitivity* * *prepnad morze/rzekę — to the seaside/river* * *prep.+ Ins.1. (= powyżej, ponad) above, over; nad głową (= w górze) overhead.2. (= na brzegu l. krawędzi, blisko) nad (samą) granicą at the (very) border, near the border; nad grobem at the graveside; przen. (= blisko śmierci) at death's door, with one foot in the grave; nad morzem at the seaside, on the sea; nad rzeką/jeziorem on the river/lake; Waszyngton leży nad Potomakiem Washington lies l. is located on the Potomac River; nad przepaścią t. przen. on the edge of a precipice; nad ranem in the early morning.3. (przedmiot uwagi l. kontroli) litować się nad kimś feel pity for sb; (= okazywać komuś miłosierdzie) have l. take pity on sb; mieć przewagę nad kimś have the advantage on l. over sb, have the upper hand over sb; opieka nad dziećmi child care; pastwić się nad kimś torment sb; płakać nad czymś cry over sth; rozpaczać nad kimś/czymś lament for sb/sth; sprawować władzę nad kimś/czymś rule sb/sth; form. have/hold dominion over sb/sth; stracić panowanie nad sobą lose one's temper; pot. blow one's top, blow a gasket, hit the ceiling.4. (temat rozważań l. dyskusji) debata nad ustawą/wnioskiem debate on a bill/motion; zastanawiać się nad czymś consider sth, pause over sth.5. (cel badań l. wysiłków) pracować nad czymś work on sth.6. lit. (podkreślenie wyjątkowości; często z archaiczną formą narzędnika) mistrz nad mistrzami l. nad mistrze master of l. over masters; Pieśń nad Pieśniami Bibl. the Song of Songs.prep.+ Acc.1. ( cel w przestrzeni) over, above; nad głowę above one's head; (= w górę) up; nad miasto over the town l. city.2. (= na brzeg) nad jezioro/morze/rzekę to the lake/sea/river.3. lit. ( porównanie lub wybór) than, above; cenić coś nad życie value sth above life; cóż jest (lepszego) nad wino? what (is) better than wine?; nade wszystko above all.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nad
-
12 przyszły
w przyszłym tygodniu/roku — next week/year
* * *a.future, coming, to be, next; moja przyszła żona my future wife; przyszłe pokolenia future generations; przyszły rok the coming year; w przyszłym roku next year; przyszły lekarz (np. o studencie medycyny) doctor-to-be; czas przyszły gram. the future tense, the future; przyszłe życie rel. the hereafter; w przyszłym życiu (= po śmierci) hereafter, in one's next life.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przyszły
-
13 strącić
глаг.• губить• затерять• лишать• лишаться• лишить• лишиться• недослышать• потерять• прозевать• проиграть• проигрывать• промахнуться• терять• утерять• утратить* * *strac|ić\stracićę, \stracićony сов. 1. kogo-co потерять кого- что, лишиться чего;\stracić czas потерять время; \stracić chęć потерять охоту (желание); расхотеть;
\stracić wiarę w kogoś, coś (zaufanie do kogoś, czegoś) извериться в ком-л., чём-л.;\stracić przytomność лишиться чувств;
потерять сознание;\stracić życie погибнуть;
2. растратить, промотать;\stracić pieniądze растратить деньги;
3. (wykonać wyrok śmierci) казнить;● \stracić głowę потерять голову; \stracić z oczu потерять из виду;
\stracić serce do kogoś, czegoś разлюбить кого-л., что-л.; разочароваться в ком-л., чём-л.;\stracić na sile ослабеть;
ktoś \stracićił władzę w rękach у кого-л. отнялись руки;nic nie \stracićił na dowcipie он всё так же остроумен
* * *strącę, strącony сов.1) сбить, сшиби́тьstrącić poprzeczkę — спорт. сбить пла́нку ( при прыжке)
2) столкну́ть; сбро́ситьstrącić szklankę ze stołu — сбро́сить стака́н со стола́
strącić kogoś ze schodów — столкну́ть кого́-л. с ле́стницы
3) вы́честьstrącić z poborów — вы́честь из зарпла́ты
4) хим. осади́ть•- strącić z piedestału -
14 trącić
глаг.• губить• затерять• лишать• лишаться• недослышать• потерять• проиграть• проигрывать• терять• тратить• утерять• утратить* * *1) (cechę, wartość) утрачивать2) tracić (gubić, pozbawiać się itp.) терять3) tracić (np. okazję) упускать4) tracić (np. życie) лишаться5) tracić (w czyichś oczach) снижаться6) tracić (wykonywać egzekucję) казнить7) tracić (marnotrawić) тратить (зря)wydawać (pieniądze) тратить (деньги)* * *trac|ić\tracićę, \tracići, \tracićony несов. 1. терять (лишаться);\tracić czas терять время; \tracić na wadze терять в весе (вес); \tracić na sile слабеть, слабнуть; \tracić pieniądze растрачивать (тратить) деньги; \tracić grunt pod nogami терять почву под ногами;
2. (wykonywać wyrok śmierci na kimś) казнить* * *trącę, trącony1) сов. легко́ подтолкну́ть, уда́рить; заде́тьtrącić kogoś pod łokieć — подтолкну́ть кого́-л. под ло́коть
trącić nogą krzesło — заде́ть ного́й стул
2) несов., перен. отдава́ть, припа́хивать• -
15 chwy|cić
pf — chwy|tać impf Ⅰ vt 1. (złapać) to get hold of, to take hold of; (bardziej zdecydowanie) to catch hold of, to grab (hold of) [torbę, talerz, krzesło, dziecko, zwierzę]; to catch [piłkę, jabłko]; to seize, to grasp [nóż, szablę]; [dźwig] to pick up [kontener]- chwytać piłkę obiema rękami a. w obie ręce to catch a ball with a. in both hands- chwytać (za) czapkę/kij to grab one’s cap/a stick- chwycić za klamkę to grab the door handle- chwytać linę to catch a. grab (at) a rope- chwycić rzucony cukierek to catch a sweet- chwycić kogoś za włosy/kark to grab sb by the hair/(the scruff of) the neck- chwycić kogoś za kołnierz/płaszcz to grab (hold of) a. get hold of sb by the collar/ to grab (hold of) sb’s coat- chwycić kogoś za rękę to grip sb’s hand, to grasp sb by the hand- chwycić kogoś za ramię to grip sb’s arm, to seize sb by the arm- chwycić kogoś w objęcia to grasp a. clasp sb in an embrace- pies chwycił go za nogawkę spodni the dog caught his trouser leg in its teeth2. (wędką, pułapką, sidłem) to catch [rybę, zwierzę, motyla]- chwytać ryby siecią/w sieć to catch fish with/in a net- chwytać konia na lasso to lasso a. rope a horse3. (spinać) to pin up [brzegi sukni] 4. przen. (postrzegać) to catch [dźwięki, spojrzenia]- chwytać uchem coś to catch the sound of sth- chwycić coś kątem oka to catch sth out of the corner of one’s eye- chwycić zapach czegoś w nozdrza (o zwierzęciu) to catch the smell of sth5. przen. (pojmować) to grasp; to get pot.- chwycić żart to get a joke- chwytać, o co komuś chodzi to get what sb means- chwytać coś w lot to grasp sth immediately; to catch on (to sth) at once a. immediately pot.- chwytać rytm tańca to pick up the rhythm of a dance6. przen. (zauważać) to catch- chwycić kogoś na czymś to catch sb doing sth7. (przyciągać) [dywan, zasłony] to pick up, to attract [kurz] 8. przen. (ogarniać, opanowywać) chwyta go dolegliwość he is coming down with an illness- chwytały go bóle/konwulsje he was gripped by pain/seized by convulsions- chyba chwyta mnie grypa I think I’m coming down with a. I’m getting the flu- chwycił go kaszel he had a coughing fit- chwyciły ją dreszcze she started shivering- kobietę w ciąży często chwytają mdłości pregnant women often suffer from bouts of sickness- mojego kota chwyciła jakaś choroba my cat has caught a. picked up some disease- chwyta go sen he feels sleepy- położył się do łóżka i od razu chwycił go sen as soon as he got into bed he fell asleep a. he was overcome by sleep książk.- chwyta ją żal/wzruszenie she’s overcome with sorrow/emotion- gdy mróz chwyta, na ulicach robi się ślisko when it’s frosty a. there’s a frost the streets become slippery- w lutym chwyta zwykle kilkunastostopniowy mróz in February the temperature usually falls to 10 or 15 degrees below zeroⅡ vi 1. przen. (przywrzeć) [farba, emulsja, barwnik] to take; [klej] to set, to stick; [taśma klejąca] to stick; [cement] to set- poczekaj, aż klej chwyci wait until the glue sets- ten klej nie chwyta metalu this glue doesn’t stick to a. adhere to metal- farba nie chwyciła the dye didn’t take2. pot., przen. (zyskać uznanie) [idea, pomysł, moda, reklama] to catch on pot.; [towar, film] to take off pot.; [propozycja] to be accepted- idea rządu koalicyjnego nie chwyciła the idea of a coalition government fell through a. didn’t take offⅢ chwycić się — chwytać się 1. (siebie samego) to clutch, to grasp- chwytać się za głowę z bólu to clutch one’s head in pain- chwytać się za bolącą nogę to grasp a. clutch an aching leg- chwytać się pod boki ze śmiechu to clutch one’s sides laughing, to hold one’s sides with laughter2. (jeden drugiego) to grasp one another, to hold one another- chwytać się za ręce to take hold of a. clasp one another’s hands3. (dla utrzymania równowagi) to hold on to, to cling to [mebli, poręczy, płotu, gałęzi]- chwycił się stołu, żeby nie upaść he caught hold of the table so as not to fall4. (dać się złapać) [ryba, zwierzę] to be caught 5. przen. (robić wszystko) to try (out), to resort to- chwytać się różnych pomysłów to try (out) different ideas- chwytać się różnych sposobów to resort to various methods a. means- chwytać się różnych zajęć to take on a. up various activities- chwytać się myśli/nadziei to cling to a. hold on to an idea/a hope- prezydent chwycił się pomocy wojska the president turned to the army for help6. pot. (spostrzegać w sobie) to catch oneself (na czymś doing sth)- chwytać się na myślach o śmierci to catch oneself thinking about death■ chwycić byka za rogi to take the bull by the horns- chwytać oddech a. powietrze to gasp (for breath), to catch one’s breath- ranny z ledwością chwytał powietrze the injured man could hardly catch his breath- chwytać kogoś za słowa a. słówka to pick sb up on every word (they say)- nie chwytaj mnie za słowa, tylko uważnie mnie wysłuchaj just listen to what I’m saying and stop picking me up on every word- dobry reporter powinien chwytać życie na gorąco a good reporter should always be there on the spot- chwytać na gorąco relacje świadków to get eyewitness reports on the spot a. at the scene- chwycić za broń/pióro/pędzel to take up arms/writing/painting- chwytać kogoś za gardło [emocje] to bring a lump to sb’s throat- chwytać kogoś za serce a. duszę [słowa, widok] to pull a. tug at sb’s heartstrings- chwytać kogoś za serce [osoba] to play on sb’s heartstrings- żadne choroby się go nie chwytają he’s totally immune to illness- nie chwytają się go żadne nasze tłumaczenia none of our explanations seem to (be) get(ting) through to himThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > chwy|cić
-
16 codziennoś|ć
f sgt 1. (powszednie życie) daily life, everyday life- szara codzienność the everyday humdrum- poezja codzienności the poetry of everyday life- problemy dotyczące codzienności problems connected with daily a. everyday living- oderwać się od codzienności to get away from the cares of daily life- zmęczyła mnie codzienność, potrzebuję zmiany I’m tired of the daily routine, I need a change- strzelaniny stały się codziennością shootings became a part of everyday life a. a daily occurrence2. (powszedniość) daily presence, prevalence- codzienność widoków śmierci the daily sight of deathThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > codziennoś|ć
-
17 m|ieć
impf (mam, masz) Ⅰ vt 1. (posiadać) (na własność) to have (got), to own [dom, samochód, mikrofalówkę]; (do dyspozycji) to have (got); (prowadzić) to run [firmę, warsztat]- mają dom na wsi they have a. own a house in the country- miał po ojcu warsztat samochodowy he had a. owned a garage left to him by his father- nasze muzeum ma dużą kolekcję impresjonistów our museum has (got) a large collection of Impressionist paintings- mam dla ciebie prezent/tę książkę o kotach I’ve got a present/that book about cats for you- miał wszystkiego dwie pary butów he only had two pairs of shoes- ubrała się w to, co miała she put on what she had- nie mam psa I don’t have a. I haven’t got a dog- nie mamy ani telewizora, ani pralki we have neither a TV nor a washing machine- wydawnictwo nie ma funduszy na zatrudnienie specjalisty the publishers can’t afford to employ a specialist- nie mam nic do jedzenia I’ve got nothing to eat, I don’t have anything to eat- czy oni mają namiot? have they got a tent?, do they have a tent?- masz scyzoryk? have you got a penknife?- czy ma pan bagaż? have you got any luggage?- czy macie gaz? have you got gas?- mieć coś przy sobie to have sth on one- masz przy sobie jakieś drobne? have you got any change on you?- gdzie masz klucze/moją książkę? what have you done with the keys/my book?- gdzie masz rower? where’s your bike? pot.- mieć na coś to have money for sth- miałem tylko na jedno piwo I only had for one beer- (on) ma na przyjemności, a nie ma na lekarza he has money to spend on pleasures, but he can’t afford a doctor- nie miał na nowe buty, a co dopiero na samochód he couldn’t afford a pair of new shoes, let alone a car- mieć za co coś zrobić to have enough money to do sth, to be able to afford to do sth- nie mieli za co wyjechać na wakacje they didn’t have enough to go on holiday, they couldn’t afford to go on holiday- nie mają z czego żyć they don’t have enough to live on- jak masz na imię? what’s your name?- mam na imię Maria my name’s Maria- (on) ma na nazwisko Nowak his (sur)name is Nowak- mieć coś na sobie to have sth on, to be wearing sth- miał (na sobie) granatowy garnitur he had a blue suit on, he was wearing a blue suit- na głowie miała kapelusz, na szyi biały szalik she had a hat on her head and a white scarf round her neck- nie mieć nic na sobie (być gołym) to have nothing on- mieć kogoś u siebie (gościć) to have sb staying with one- od tygodnia mamy u siebie teściów we’ve had my in-laws (staying) with us for the past week- jeśli Legia wygra, mam u ciebie piwo! you owe me a beer if Legia win(s)- masz!/macie! (weź/weźcie) here!- macie kanapki, jedzcie! here’s the sandwiches, eat up! pot.- masz, włóż to na siebie! here, put this on!- (a) masz! (zadając razy) take that!- (a) masz za to, że kłamiesz, a masz, a masz! (and) take that for lying! and that! and that! pot.- masz za swoje! (dobrze ci tak) serves you right!- ma za swoje, że jest taki naiwny it serves him right for being so naive- mamy teraz za swoje dobre serce! that’s the thanks we get for being nice a. for all our kindness!- masz ci los, zapomniałam parasola! blast, I’ve forgotten my umbrella!- masz go/ją/ich! (wyrażające zaskoczenie) just look at him/her/them!- masz go, jaki mądrala! look at him, Mr Clever Dick! GB pot.2. (liczyć sobie) to be- mieć dwadzieścia lat to be twenty (years old)- ile ona ma lat? how old is she?- mieć dwa metry wzrostu/wysokości to be two metres tall/high- mieć sześć metrów głębokości/szerokości/długości to be six metres deep/wide/long- pokój ma sześć metrów na pięć the room is six by five metres- dom będzie miał siedem pięter the house will be seven storeys high a. will have seven storeys- kilometr ma tysiąc metrów one kilometre is a thousand metres3. (posiadać jako cechę) to have (got)- pokój ma dwa okna the room has two windows- miał niebieskie oczy/siwe włosy he had blue eyes/grey hair- miała dziurawe buty she had holes in her shoes- kubek ma wyszczerbiony brzeg the mug’s rim is chipped- miała męża Włocha/inżyniera her husband was Italian/an engineer- mieć talent/cierpliwość/odwagę to have talent/patience/courage- nie mieć talentu/cierpliwości/odwagi to lack talent/patience/courage- mieć takt/rozsądek to be tactful/sensible- mieć (swoje) wady i zalety to have one’s good and bad points- zasłony mają kolor wiśni the curtains are cherry red in colour- działka ma kształt prostokąta a. prostokątny the allotment is rectangular (in shape)- jej perfumy miały słodkawy zapach/zapach konwalii her scent was sweet smelling/smelled of lily of the valley- urodę miała po matce, a talent po ojcu her looks came from her mother and her talent from her father- za całe umeblowanie pokój miał zdezelowany stół the only piece of furniture in the room was a rickety table- mieć w sobie coś (być interesującym) to have a certain something- on ma w sobie coś z dziecka/roztargnionego profesora there is something of the child/the absent-minded professor in a. about him- nie mieć nic do czegoś to have nothing to do with sth- jej wyjazd nie ma nic do naszych planów her going away has nothing to do with our plans- marzenia mają to do siebie, że rzadko się spełniają the thing about dreams is that they rarely come true- miała to do siebie, że zawsze się spóźniała the thing about her was that she was always late4. (o stanie fizycznym i psychicznym) to have [grypę, gruźlicę, trudności]; to feel [ochotę, żal]; to have, to bear [urazę]- mieć gorączkę a. temperaturę to have a. be running a temperature- mieć 39° gorączki to have a temperature of 39 degrees- mieć złamaną nogę to have a broken leg- mieć częste bóle głowy to have frequent headaches- mieć pragnienie to be thirsty- mieć dobry apetyt to have a good a. hearty appetite- mam nadzieję, że… I hope that…- mieć ochotę coś zrobić to feel like doing sth- miała ochotę płakać she felt like crying- mieć przekonanie/pewność, że… to be convinced/sure a. certain that…- mieć kogoś/czegoś dość a. dosyć to have had enough of sb/sth, to be fed up with sb/sth- miała winę wypisaną na twarzy she had guilt written all over her face5. (o relacjach między ludźmi) to have [syna, córkę, przyjaciół, wrogów]- to dziecko nie ma matki/ojca this boy/girl has no mother/father- ona nie ma rodzeństwa she has no brothers or sisters- ona będzie miała dziecko she’s going to have a. she’s expecting a baby- miała z nim dwóch synów she had two sons by him- miał za żonę piekielnicę his wife was a real she-devil a. spitfire- nie miał do kogo zwrócić się o pomoc he had no-one to turn to for help- mieć kogoś/coś na uwadze a. na względzie to have sb/sth in mind, to take sb/sth into consideration- mieć z kimś porachunki to have a bone to pick with sb- mieć kogoś/coś przeciwko sobie to have sb/sth against one- miał przeciwko sobie opinię publiczną public opinion was against him- mieć przyjemność/zaszczyt coś zrobić książk. to have the pleasure/honour to do a. of doing sth- miałem zaszczyt poznać pańskich rodziców I had the honour of meeting your parents- mam przyjemność przedstawić państwu naszego gościa I have the pleasure of introducing our guest- z kim mam przyjemność? książk. to whom do I have the honour of speaking? książk., także iron.- mieć coś/nie mieć nic przeciwko komuś/czemuś to have something/nothing against sb/sth- mieć coś do kogoś pot. to have something against sb- do ciebie nic nie mam I’ve got nothing against you- mieć coś na kogoś to have the goods a. the dope on sb pot.- niczego na mnie nie mają they’ve got nothing on me pot.- mam z nią do pomówienia a. pogadania I need to have a (serious) talk with her- mieć kogoś nad sobą to have sb above one- kierownik ma nad sobą dyrektora, a dyrektor – zarząd the manager answers to the director and the director answers to the board- mieć kogoś pod sobą to be in charge of sb- (ona) ma pod sobą dwudziestu pracowników she’s in charge of a staff of twenty- kapral miał pod sobą dziesięciu żołnierzy the corporal had ten men under his command a. under him- mieć kogoś za sobą (być popieranym) to have sb behind one, to have sb’s backing- mieli za sobą większość the majority was a. were behind them, they had the majority behind them- mieć kogoś za głupca to take sb for a fool- ich zachowanie mam za nieco naiwne I consider their behaviour rather naive- za kogo pan mnie ma! who do you take me for!, who do you think I am!- mieć w kimś rywala/sojusznika to have a rival/an ally in sb- mieć kogoś pot. (być związanym z kimś) to have somebody, to be involved with somebody- chwalił się, że miał je wszystkie pot. (odbył stosunek) he boasted of having had them all pot.- płacą tak dużo, że mogą mieć każdego they pay so much they can take on a. hire anyone they like6. (znajdować się w jakiejś sytuacji) to have (got) [długi, posadę, połączenie]- mam dobrą komunikację do pracy I’ve got good connections to work- centrum miasta ma dobrą komunikację z przedmieściami there are good connections from the city centre to the suburbs- mieć słuszność a. rację to be right- mieć ciepło/przytulnie to be warm/cosy- owinęła dziecko szalem, żeby miało ciepło she put a scarf round the baby to keep him/her warm- mam daleko/blisko do szkoły I have a long way/I don’t have far to go to school- ty to masz dobrze, nie musisz wstawać o siódmej it’s alright for you, you don’t have to get up at seven (a.m.)- mieliśmy tu wczoraj burzę/śnieżycę we had a storm/snowstorm here yesterday- mamy dziś słoneczną pogodę it’s sunny today- mam dziś kiepski dzień I’m having one of those days (today)- kłopotów z nim miałam co niemiara I’ve had no end of trouble with him- co ja z tobą mam? what am I to do with you?- jest całkiem młoda, chciałaby jeszcze mieć coś z życia she’s still very young, she’d like to get something out of life pot.- (on) haruje od świtu do nocy i co z tego ma? he slaves away from morning to night, and what does he have to show for it?- miał przed sobą kilka godzin marszu he had several hours of walking ahead of a. in front of him- miała przed sobą trudną rozmowę z szefem she had a difficult conversation with the boss ahead of her- mieć przed sobą przyszłość to have a (bright) future ahead of a. before one- miał przed sobą karierę he had a brilliant career ahead of a. in front of him- mieć coś za a. poza sobą to have sth behind one- ma za sobą trzyletnie doświadczenie he has three years’ experience behind him- mam już to wszystko za sobą all that is behind me now- mam co robić, nie nudzę się I’ve got things to do, I don’t sit around- nie mieć gdzie mieszkać/spać to have nowhere to live/sleep- nie mam gdzie przenocować I have nowhere to spend the night- nie mieć kiedy spać/jeść/odpocząć to not have time to sleep/eat/relax- nie mają kiedy w ścianach wiercić, tylko w niedzielę! of course, they have to drill holes in the wall on a Sunday!- mieć czas to have time (coś zrobić to do sth)- nie miałem czasu zająć się twoją sprawą I didn’t have time to deal with your problem- na napisanie wypracowania macie godzinę you have an hour to write the essay- nie miałeś mi tu kogo przyprowadzić!? why did you have to bring him/her/them here (of all people)?!- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia (dużo/mało wiedzieć) to have something/nothing to say (na temat kogoś/czegoś about sb/sth)- mieć coś/nie mieć nic do powiedzenia a. gadania pot. (o decydującym głosie) to have a say/no say- ona nie ma w tej sprawie nic do powiedzenia a. gadania she has no say in the matter- nie mamy już sobie nic więcej do powiedzenia we’ve got nothing more to say to each other- mieć zły/dobry czas Sport to have a poor/good a. fast time- mieć pierwsze/dziesiąte miejsce Sport to come first/tenth, to be in first/tenth place- mam z nią wielką wygodę, sprząta, robi mi zakupy she’s a great help to me: she cleans and does my shopping- nie masz co narzekać you’ve got nothing to complain about- nie masz co się denerwować there’s no reason (for you) to get upset- nie masz czego a. co żałować, film był kiepski you didn’t miss much: the film was hopeless- w domu nie masz co się pokazywać you’d better not show your face at home pot.7. (brać udział) to have [zebranie, koncert, egzamin, próbę]- (on) ma teraz naradę ze swym zastępcą he’s in conference at the moment with his deputy- mieć sprawę a. proces to be on trial (o coś/o zrobienie czegoś for sth/for doing sth)- ma sprawę a. proces o zabójstwo/spowodowanie wypadku samochodowego he’s on trial for murder/causing a car accident8. (ukończyć etap nauki) to have, to hold [dyplom, tytuł]- mieć studia a. wyższe wykształcenie to have completed higher education- mój ojciec miał tylko cztery klasy my father only did four years at school- miał już zawód i mógł rozpocząć samodzielne życie he’d completed his training and could now start his own life- miał dwa fakultety he had graduated in two subjects9. (znaleźć się w określonym miejscu lub czasie) wreszcie mamy stację here’s the station at last- mamy drugi tydzień zimy it’s the second week of winter- którego dziś mamy? what’s the date today?- mamy dziś pierwszy stycznia/poniedziałek it’s January the 1st/Monday today- którą masz godzinę? what time do you make it? pot.; what’s the time by your watch?- mieć kogoś/coś po prawej/lewej stronie to have sb/sth on one’s right/left- miał przed/za sobą dwóch strażników he had a. there were two guards in front of him/behind himⅡ v aux. 1. (dla wyrażenia powinności) macie teraz spać you’re to a. you have to (get off to) sleep now- masz to zrobić natychmiast! you’re to do it right now!- co mam zrobić/jej powiedzieć? what am I (supposed) to do/tell her?- po co się mam wysilać? why should I bother?, why should I make the effort?- masz tego nikomu nie powtarzać! (and) don’t go repeating a. telling it to anyone!- i ja mam w to uwierzyć? and you/they want me to a. I’m supposed to believe that?- mieć coś do zrobienia to have sth to do- ma obowiązek do spełnienia s/he has a duty to perform- mam sprawę do załatwienia I’ve got something to sort out- mamy zaległości do odrobienia we’ve got a backlog of work to catch up on2. (zamiar, przewidywanie) (ona) ma przyjść o drugiej she’s expected (to come) at two- miano zburzyć ich dom their house was to be demolished- samolot miał wylądować w Warszawie, ale… the plane was supposed to land a. have landed in Warsaw, but…- podobno jutro ma być ładna pogoda it’s supposed to be good a. nice weather tomorrow- w pozostałej części kraju ma nadal padać in the rest of the country continuing rain is expected- miała umrzeć w nędzy w wieku czterdziestu lat she was to die in poverty at the age of forty- przyszłość miała pokazać, że się myli subsequent events were to prove him/her wrong- jak się miało okazać as things a. it turned out; as it transpired książk.- i co ja mam z tobą zrobić? what am I (supposed) to do with you?- jeśli mielibyśmy się nie zobaczyć przed twoim wyjazdem, baw się dobrze in case we don’t see each other before you leave, have a good time- niech się stanie, co się ma stać let things happen as they will- właśnie miałem wyjść, kiedy zadzwonił telefon I was just about to leave a. just on the point of leaving when the phone rang- właśnie miałam powiedzieć to samo I was just about to a. just going to say the same thing- czy mam przez to rozumieć, że… am I to understand (by that) that…- mieć coś do sprzedania/zaproponowania to have sth to sell/propose- choćby a. żeby nie wiem co się miało stać, (to)… no matter what happens a. might happen…3. (rezultat) mieć coś zrobione to have sth done- mam już napisaną pracę I’ve already written the essay- miał ukończone wyższe studia he had been to university/college- czy macie załatwione bilety? have you booked/got the tickets?- pieniądze mam dobrze schowane I’ve put the money in a safe place- mam obiecaną podwyżkę I’ve been promised a rise- miał przykazane trzymać język za zębami he was a. he’d been told to keep his mouth shut pot.4. (zdziwienie, rozczarowanie) ja miałbym to powiedzieć? I said that?!- ona miałaby mi się podobać? you think I find her attractive?- miałbyś sumienie to zrobić? could you do (something like) that (with a clear conscience)?- to ma być hotel czterogwiazdkowy? (z dezaprobatą) and you/they call this a. this is supposed to be a four-star hotel?!- ten grubas to miałbym być ja!? (z niedowierzaniem) is this/that fatso really me? pot.- pokazał nam skórę tygrysa, którego miał upolować w Afryce (z powątpiewaniem) he showed us the skin of a tiger, which he is supposed to have killed in AfricaⅢ mieć się 1. (być w stanie, położeniu) to be; (czuć się) to feel, to be- ciotka wyzdrowiała i ma się dobrze auntie has recovered and is doing well- jak się mają twoi rodzice? how are your parents?- jak się masz! (powitanie) how are you?; how’s it going? pot.- mam się dzisiaj lepiej I feel better today- sprawy mają się nieźle things are working out (quite) well- jak się rzeczy mają? how do things stand?- rzecz ma się tak, że… the thing is that…- jak te dwie wersje mają się do siebie? how do the two versions compare?- jak to się ma jedno do drugiego? how do the two compare?- teoria nijak się miała do praktyki the theory was (completely) divorced from practice- A tak się ma do B, jak C do D a. A i B tak się mają do siebie, jak C i D A is to B like C is to D- mieli się do siebie jak dzień do nocy they were like chalk and cheese2. (uważać się za) to think a. consider oneself- mieć się za artystę/człowieka honoru to consider oneself (to be) an artist/a man of honour- miała się za bliską śmierci she thought she was about to a. going to die3. (być bliskim) mieć się ku końcowi to be drawing to a close a. an end- miało się a. dzień miał się ku zachodowi it was getting towards sunset- sytuacja ma się ku lepszemu the situation is looking better- ma się na deszcz it looks like rain- miało się na burzę a storm was brewing, there was thunder in the air- wiedzieć, jak się rzeczy mają to know how things stand a. areⅣ ma Fin. (zapis księgowy) credit- winien i ma debit and credit- zapisać coś po stronie „ma” to enter sth on the credit sideⅤ mam! inter. (przypomniałem sobie) I’ve got it!- (już) mam! mieszkaliśmy na tej samej ulicy! I’ve got it! we used to live in the same street!- mam cię! a. tu cię mam! (złapałem cię, przyłapałem cię) I’ve got you!; got you! pot.- mam cię, już mi nie uciekniesz! got you, you won’t get away now!Ⅵ nie ma być■ ma się rozumieć a. wiedzieć! it a. that goes without saying!- ma się rozumieć, że przyjdę of course I’ll come- on to ma łeb! he’s no fool!- mieć głowę do interesów to have a good head for business- nie mam teraz do tego głowy I don’t want to think about it/that now- mieć kogoś/coś w nosiepot. a. gdzieśeuf. a. w głębokim poważaniueuf. to not care a damn about sb/sth pot.; to not give a monkey’s about sb/sth pot., euf.- mam to wszystko gdzieś! pot. to hell with it all! pot.- mieć kogoś/coś w dupie wulg. to not give a shit a. toss GB about sb/sth wulg.- sie masz! pot. (powitanie) hi! pot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > m|ieć
-
18 przysz|ły
Ⅰ adj. 1. [zięć, sukces, zarobki] future- przyszłe pokolenia future generations- jej przyszła synowa her future daughter-in-law2. (najbliższy) [sobota, tydzień] next- w przyszły poniedziałek/wtorek next Monday/Tuesday- w przyszłym miesiącu/roku next month/year3. Jęz. [czas] future- w czasie przyszłym in the futureⅡ m future husband, husband-to-be Ⅲ przyszła f future wife, wife-to-beThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przysz|ły
-
19 przywr|ócić
pf — przywr|acać impf vt 1. (doprowadzić do poprzedniego stanu) to restore [pokój, porządek, równowagę]; to reinstate, to reintroduce [prawo, przepis]- przywrócić komuś wzrok/wiarę w siebie to restore sb’s sight/confidence- przywrócić komuś zdrowie/życie to restore sb to health/life- przywrócić komuś przytomność to revive sb- przywrócić karę śmierci to reinstate a. reintroduce the death penalty- w armii przywrócono dyscyplinę discipline has been restored in the army- przywrócić kogoś do łask to restore sb to favour- przywrócić coś do pierwotnego stanu to restore sth to its original state2. (ponownie powołać) to restore- przywrócić kogoś do władzy to restore sb to power- przywrócić kogoś do pracy to restore sb to his/her job, to give sb his/her job back- przywrócić monarchę na tron to restore a monarchThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przywr|ócić
-
20 spraw|a
f 1. (fakt, wydarzenie) matter- sprawy handlowe/finansowe business/money matters- chodzić koło swoich spraw to mind one’s own business- wtrącać się do spraw małżeńskich to interfere between husband and wife- wywlekać jakieś sprawy to drag things up- mieć ważne sprawy do omówienia to have important matters to discuss- posunąć sprawę naprzód to make progress with things- zapomnieć o sprawie to let the matter drop- ruszyć sprawę z miejsca to get things going- zgłoś tę sprawę na policję pot. report the matter to the police- sprawą zajmuje się policja the police are dealing with the matter- sprawa ucichła nothing more was heard about the matter- sprawa przybrała inny obrót the tide turned- to zupełnie inna sprawa it’s a different kettle of fish- to beznadziejna sprawa it’s a losing battle- sprawa się komplikuje the plot thickens- Ministerstwo Spraw Zagranicznych/Wewnętrznych the Ministry of Foreign/Internal Affairs2. (rzecz do załatwienia) errand, business- sprawa służbowa a business matter- sprawa niecierpiąca zwłoki a matter of great urgency- mieć kilka spraw do załatwienia to have some errands to do a. to run- wyjechał w ważnych sprawach he’s away on important business- zająć się swoimi sprawami to go about one’s business- uporządkować swoje sprawy to put one’s affairs in order3. książk. (wzniosły cel) cause- w słusznej sprawie for a. in a good cause- dla dobra sprawy all in good cause- przyłączyć się do kogoś dla wspólnej sprawy to make common cause with sb- poświęcić życie dla sprawy to sacrifice one’s life for the cause4. Prawo case, cause- głośna sprawa a cause célèbre- sprawa o ustalenie ojcostwa a paternity suit- sprawa cywilna/kryminalna/rozwodowa a civil/criminal/divorce case- sprawa o morderstwo a murder case- sprawa Kowalskiego the Kowalski case- wygrać sprawę to win one’s case- przegrać sprawę to lose a case- czy sprawa zakończyła się w sądzie? did the case come to court?- sprawa jest zamknięta the case is closed- jego sprawa jutro wchodzi na wokandę his case comes up tomorrow- □ sprawa honorowa matter a. affair of honour■ godny lepszej sprawy worthy of a better cause- sprawa otwarta open question- sprawa sumienia matter of conscience- sprawa życia i śmierci matter of life or a. and death- sprawy sercowe affairs of the heart- gorsza sprawa, że… what makes the matter worse…- i sprawa skończona a. załatwiona and that’s that- inna sprawa, że… on the other hand, …- zobaczmy, jak sprawa stoi let’s see where we stand, let’s see where matters stand- na dobrą sprawę to all intents and purposes- pokpić sprawę to botch the job, to make a hash of it- poruszyć a. podnieść jakąś sprawę to raise a matter- przesądzać sprawę to put a lid on it, to sort it out- przybić a. ubić sprawę to settle the matter once and for all- śliska sprawa hot potato- śmierdząca sprawa can of worms- to sprawa dwóch, trzech dni/kilku tygodni it’s a matter of two, three days/of a few weeks- to moja/twoja sprawa it’s my/your business- trudna a. niełatwa z nim/nią sprawa he/she is a difficult person- wziąć sprawę w swoje (własne) ręce to take the matter into one’s own hands- zdawać sobie sprawę, że… to realize that…- zdawał sobie sprawę z ryzyka, jakie podjął he realized how risky his decision wasThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > spraw|a
- 1
- 2
См. также в других словарях:
życie — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. n III, blm {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} charakterystyczny dla materii organicznej, ograniczony czasowo stan zachodzenia w organizmie zespołu procesów biochemicznych, takich jak:… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
życie [duch] ledwo się — {{/stl 13}}{{stl 8}}{w kimś} {{/stl 8}}kołacze [tli] {{/stl 13}}{{stl 7}} ktoś ledwie żyje, niewiele brakuje mu do śmierci : {{/stl 7}}{{stl 10}}Życie ledwo się kołatało (tliło) w wycieńczonym chorobą ciele. Duch się w nim ledwie kołacze, lecz… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
życie — n I, blm 1. «stan organizmu polegający na nieprzerwanym ciągu biochemicznych procesów przemiany materii i energii, związanych z wymianą materii i energii z otoczeniem, charakteryzujący się tym, że organizm odżywia się, oddycha, wydala zbędne… … Słownik języka polskiego
życie — 1. Bez życia «bez zapału, mało energicznie» 2. Brać, traktować życie lekko «być lekkomyślnym, postępować lekkomyślnie, beztrosko, niczym się nie przejmując»: Podziwiał jego odwagę brania życia lekko i nieodpowiedzialnie, jakby to było majowe… … Słownik frazeologiczny
światło — n III, Ms. świetle; lm D. światłoteł 1. «promieniowanie elektromagnetyczne działające na oko ludzkie, wywołujące wrażenia wzrokowe, ułatwiające dostrzeganie i rozróżnianie przedmiotów, ich wielkości, kształtu, barwy i ruchu» Jaskrawe, oślepiające … Słownik języka polskiego
światłość — ż V, DCMs. światłośćści, blm 1. książk. → światło w zn. 1 ∆ rel. Światłość wiekuista «według wierzeń religijnych: wieczne życie po śmierci; żywot wieczny» 2. fiz. «natężenie źródła światła mierzone w kandelach» … Słownik języka polskiego
głaskać — Życie, los itp. nie głaszcze kogoś (po głowie) «źle się komuś wiedzie, ktoś ma ciężkie życie»: Życie nie głaskało Christiansenów po głowie. Po przedwczesnej śmierci żony Ole musiał samotnie wychować czterech synów. DzPol 21/07/1998. Coś głaszcze… … Słownik frazeologiczny
kołatać się — Życie, duch ledwie się w kimś kołacze «ktoś jest bardzo słaby, bliski śmierci»: Nie wiem, czy jeszcze życie się w niej kołacze. Czy znała od początku prawdę o Synusiu? Czy dlatego zwariowała? T. Bojarska, Świtanie … Słownik frazeologiczny
śmierć — 1. Biała śmierć a) «narkotyki, zwłaszcza kokaina»: Wobec wynikającego z handlu narkotykami oczywistego zagrożenia życia i zdrowia milionów obywateli, Stany Zjednoczone postanowiły przeznaczyć poważne środki finansnowe za walkę ze źródłem białej… … Słownik frazeologiczny
śmierć — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż IVa, lm M. śmierćrci, zwykle w lp {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} ostateczne ustanie czynności życiowych organizmu; fakt, że ktoś umarł; koniec życia, zgon; śmierć biologiczna : {{/stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
głowa — ż IV, CMs. głowawie; lm D. głów 1. «część ciała zawierająca mózg i narządy zmysłów, u człowieka i niektórych małp wysunięta ku górze, u zwierząt ku przodowi» Mała, duża, kształtna głowa. Ludzka, rybia, psia głowa. Głowa ptaka, psa, ryby. Ból… … Słownik języka polskiego